Η Magonia το έτος 815 και ο Jacques Vallée.

Η Magonia το έτος 815 και ο Jacques Vallée.

Στο πεδίο των ερευνών γύρω από τα Α.Τ.Ι.Α. (UFO) και τα ανεξήγητα φαινόμενα, λίγες προσωπικότητες έχουν αφήσει τόσο διαχρονικό και ανατρεπτικό αποτύπωμα όσο ο Jacques Vallée. Αντίθετα με την κυρίαρχη εξωγήινη υπόθεση που θέλει τα UFO να προέρχονται από μακρινούς πλανήτες, ο Vallée τόλμησε να εξερευνήσει ένα διαφορετικό μονοπάτι. Ένα μονοπάτι που τον οδήγησε στην Magonia, μια μυθική χώρα που συνδέει μεσαιωνικές παραδόσεις, λαογραφία και σύγχρονες εμπειρίες επαφών με «οντότητες».

Αλλά τι είναι τελικά αυτή η Magonia, και πώς συνδέεται με τις απόψεις του Vallée; Είναι απλώς μια αλληγορική εικόνα ή κάτι πιο βαθύ και υπαρξιακό; Και ποια είναι η σχέση της με την περίφημη αναφορά του Αγοβάρδου, επισκόπου της Λυόν, το έτος 815;

Ο Jacques Vallée είναι ένας γάλλος αστροφυσικός, επιστήμονας πληροφορικής και ερευνητής των φαινομένων UFO, γεννημένος το 1939. Στις αρχές της καριέρας του εργάστηκε στο πρόγραμμα χαρτογράφησης του Άρη και αργότερα σε έργα πληροφορικής στο πανεπιστήμιο του Στάνφορντ, συμβάλλοντας στην ανάπτυξη πρωτοκόλλων για το ARPANET, πρόδρομο του διαδικτύου.

Παράλληλα, ανέπτυσσε ένα όλο και βαθύτερο ενδιαφέρον για τα «ανεξήγητα» φαινόμενα. Ήδη από τα τέλη της δεκαετίας του 1960, άρχισε να αμφισβητεί τη γραμμική, υλιστική υπόθεση περί “εξωγήινων επισκεπτών”. Το 1969 δημοσίευσε το βιβλίο “Passport to Magonia: From Folklore to Flying Saucers”, που έγινε σταθμός για τη μελέτη των UFO υπό νέο πρίσμα.

Στο “Passport to Magonia”, ο Vallée προτείνει μια τολμηρή ιδέα: τα UFO δεν είναι νέα. Δεν είναι προϊόντα της τεχνολογικής εποχής ή της επιστημονικής φαντασίας του 20ού αιώνα. Αντιθέτως, είναι η σύγχρονη έκφραση φαινομένων που υπάρχουν εδώ και αιώνες και τα οποία εμφανίζονται με διαφορετικές μορφές ανάλογα με την πολιτισμική εποχή.

Ο Vallée συγκρίνει τις επαφές με εξωγήινους με μεσαιωνικές ιστορίες για νεράιδες, δαίμονες, ξωτικά, «μικρούς ανθρώπους» και απαγωγές σε άλλους κόσμους. Αναγνωρίζει μοτίβα που επαναλαμβάνονται:

– Απαγωγές από “ανθρώπους από τον ουρανό”

– Εξωπραγματικοί χώροι

– Επικοινωνία μέσω σκέψεων

– Αλλαγές στο πέρασμα του χρόνου

– Φυσικά ίχνη που είναι ανεξήγητα

Και είναι εδώ που εμφανίζεται για πρώτη φορά η Magonia.

Ο όρος Magonia προέρχεται από ένα κείμενο του Αγοβάρδου της Λυόν (Agobardus Lugdunensis), επισκόπου της πόλης το έτος 815 μ.Χ. Στο κείμενό του “De Grandine et Tonitruis” (Περί Χαλαζιού και Βροντών), ο Αγοβάρδος περιγράφει πώς μερικοί χωρικοί πίστευαν ότι μάγοι μπορούσαν να ελέγχουν τον καιρό μια αντίληψη ευρέως διαδεδομένη στον Μεσαίωνα.

Σε μια συγκλονιστική αναφορά, ο Αγοβάρδος περιγράφει ότι κάποιοι πίστευαν πως υπήρχε μια εναέρια χώρα, η Magonia, από την οποία ερχόταν “ουράνια πλοία” που συνεργάζονταν με τους μάγους για να κλέψουν τις καλλιέργειες. Οι «ουράνιοι» πλήρωναν τους μάγους και έπαιρναν τις σοδειές από τα σύννεφα. Οι χωρικοί, λέει, κάποτε συνέλαβαν τρεις ανθρώπους που θεωρούσαν πως είχαν πέσει από αυτά τα εναέρια πλοία και ήθελαν να τους σκοτώσουν. Ο Αγοβάρδος, ως χριστιανός κληρικός, αποδοκίμασε αυτές τις πεποιθήσεις ως δεισιδαιμονία. Όμως το περιστατικό έμεινε καταγεγραμμένο και επανεμφανίστηκε 1100 χρόνια μετά, μέσα από το έργο του Vallée.

Για τον Vallée, η Magonia είναι περισσότερο από ένας μεσαιωνικός μύθος. Είναι μια μεταφορά ενός παράλληλου επιπέδου ύπαρξης ή συνείδησης, στο οποίο οι άνθρωποι βιώνουν περίεργες συναντήσεις. Δεν πρόκειται για έναν πραγματικό “πλανήτη” ή φυσικό τόπο, αλλά για μια ενδιάμεση ζώνη, όπου ο χρόνος, ο χώρος και η ταυτότητα μοιάζουν να συγχέονται.

Σε αυτή τη ζώνη ανήκουν οι εμπειρίες με όντα που εμφανίζονται “σαν” εξωγήινοι, αλλά φέρουν χαρακτηριστικά μυστικιστικά, συμβολικά, ή ακόμη και θεατρικά. Τα “UFO” γίνονται ψυχοσωματικά φαινόμενα που διαμεσολαβούν ανάμεσα στο ασυνείδητο, το πολιτισμικό και το μεταφυσικό.

Ο Vallée εισάγει την έννοια του “control system”: μια υπερβατική νοημοσύνη όχι απαραίτητα εξωγήινη η οποία χρησιμοποιεί μορφές και σενάρια για να επηρεάσει την ανθρώπινη εξέλιξη ή αντίληψη. Αυτή η νοημοσύνη ενδύεται ανά εποχή διαφορετικές μορφές: θεότητες, αγγέλους, ξωτικά, εξωγήινους. Η Magonia, συνεπώς, δεν είναι απλώς η “χώρα των ξωτικών” ή ένας τόπος από άλλη διάσταση. Είναι το συμβολικό πεδίο στο οποίο το φαινόμενο διασταυρώνεται με την ανθρώπινη ψυχή. Ο Vallée συγκεντρώνει μαρτυρίες από τον Μεσαίωνα μέχρι τον 20ό αιώνα, δείχνοντας ότι οι επαφές με παράξενες οντότητες υπήρξαν σταθερό μοτίβο.

Το είδος, η εμφάνιση και η αφήγηση αλλάζουν, αλλά τα βασικά χαρακτηριστικά παραμένουν:

– Παράδοξες εμπειρίες χρόνου και χώρου

– Αισθήματα «παρακολούθησης» ή «επικοινωνίας»

– Ίχνη στο έδαφος ή στο σώμα

– Μεταφορικά “ταξίδια” σε άλλα πεδία

– Οντότητες με υπερφυσικά ή ψυχολογικά χαρακτηριστικά

Στο έργο του, ο Vallée προσπαθεί να αναδείξει ότι το φαινόμενο πρέπει να μελετάται όχι με όρους απλοϊκής φυσικής, αλλά με εργαλεία ανθρωπολογίας, συγκριτικής μυθολογίας, ψυχολογίας και επιστήμης της πληροφορίας. Για τον Vallée, η Magonia δεν είναι μόνο μια ιστορική παραπομπή ή ένα λογοτεχνικό τέχνασμα. Είναι ένα μοντέλο σκέψης που μας βοηθά να κατανοήσουμε:

– Την ευελιξία του φαινομένου UFO

– Τη σημασία της πολιτισμικής οπτικής για την ερμηνεία του

– Τη δύναμη του συμβολισμού, του μύθου και της ψυχολογικής προβολής

Εκεί που οι περισσότεροι βλέπουν ιπτάμενους δίσκους και εξωγήινους, ο Vallée βλέπει ένα μεταφορικό θέατρο, μια διεπαφή ανάμεσα στο ασυνείδητο και το άγνωστο, όπου οι “ουρανοί” είναι οι καθρέφτες των συλλογικών μας φόβων και ελπίδων. Η επιρροή του Vallée είναι τεράστια και διαρκής. Επηρέασε όχι μόνο ερευνητές όπως ο John Keel (The Mothman Prophecies), αλλά και κινηματογραφικά έργα όπως το Close Encounters of the Third Kind του Steven Spielberg, όπου ο χαρακτήρας Lacombe είναι εμπνευσμένος από τον Vallée.

Το έργο του συνεχίζει να προσελκύει νέες γενιές που βλέπουν στα UFO κάτι περισσότερο από απλώς «τεχνολογία από άλλο άστρο». Οι απόψεις του ανοίγουν τον δρόμο για μια διεπιστημονική, μεταφυσική και συμβολική προσέγγιση του ανεξήγητου.

Η Magonia, όπως την αντιλαμβάνεται ο Jacques Vallée, δεν είναι ούτε αλληγορία ούτε φαντασίωση. Είναι ένα ψυχονοητικό τοπίο, ένα είδος μετασύμπαντος όπου συναντώνται οι φόβοι, τα σύμβολα και οι ανεξήγητες εμπειρίες του ανθρώπου ανά τους αιώνες. Η μεσαιωνική αναφορά του Αγοβάρδου δεν είναι απλώς ένα γραφικό ιστορικό παράδειγμα· είναι, για τον Vallée, ένδειξη ότι το φαινόμενο έχει βάθος, διάρκεια και πολλαπλές ερμηνείες.

Αντί να περιορίσει την έρευνα στα τεχνικά ή στρατιωτικά δεδομένα, ο Vallée μάς προκαλεί να ανοίξουμε τα ερμηνευτικά μας εργαλεία σε όλο το φάσμα της ανθρώπινης εμπειρίας από τη μυστικιστική παράδοση ως τη σύγχρονη ψυχολογία, από τη λαογραφία έως την επιστήμη της πληροφορίας.

Και έτσι, η Magonia γίνεται όχι μόνο ένας τόπος, αλλά ένας καθρέφτης: μια ζώνη ανάμεσα στο ορατό και το αόρατο, ανάμεσα στον άνθρωπο και το άγνωστο.